Yürürlüğe giren ürün güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile ürünlerin piyasa arzında pek çok önemli yenilikler getirildi. İzlenebilirlik ile imalattan satıcıya kadar tüm aktörlere bir ürünü kimden aldığını ve kime sattığını beyan etme zorunluluğu getirildi. Yani, ‘uygunsuz ürünün asıl sorumlusunu bulma konusunda önemli bir adım.
TEMİNAT YOKSA RUHSAT DA YOK
İnşaat sektörüne ivme kazandıran kentsel dönüşüm uygulamalarında kat maliklerinin en büyük endişelerinden biri de binalarının yeniden inşası için anlaştıkları müteahhidin taahhüt ettiği inşaatı yapabilecek ekonomik gücünün olup olmadığıdır.
Tüketici yasasında 2013 yılında çıkan Bina tamamlama sigortası son şeklini alarak inşaat firmalarına kentsel dönüşümlerde teminat mektubu şartı getirilerek tüketicilerimizin hakları güvence altına alınmıştır. Kentsel dönüşüm sürecinin sağlıklı ilerlemesi, evi dönüşüme giren vatandaşın mağdur olmaması için yönetmelik değişikliği yapıldı. Bundan sonra inşaata 1 yıl başlanmaması ya da inşaatın 6 ay durması halinde vatandaş müteahhitle olan sözleşmeyi tek taraflı feshedecek. Müteahhitler yüzde 10 teminat vermeden de ruhsat alamayacak.
MÜTEAHHİT HİÇBİR HAKKA SAHİP DEĞİLDİR
SORU: Müteahhit bina tesliminden ve belediyeden izin aldıktan sonra su deposunu havalandırma motorunu söküp götürebilir mi bu yasal mı? Bu durumda ne yapabiliriz?
CEVAP: Müteahhit firma ile aranızda su deposu ve havalandırma motoru var ise sökemez. Önce ihtarname çekin ve 15 gün bekleyin. Olumlu bir yaklaşım olmazsa savcılığa suç duyurusu götürülen ürünlerin meblağları 11.330 liraya kadar olan bedelleri hiçbir ücret ödemeden ilçe ve il hakem heyetlerine şikâyette bulunun. Aşıyorsa Tüketici Mahkemesinde dava açabilirsiniz.
KAT KARŞILIĞI İNŞAATTA RESMİ SÖZLEŞME GEREKMEZ
SORU: Topraktan aldığım daire için müteahhide 100 bin lira peşinat ödedim. Anlaştığım fiyat 450 bin lira. Kalanı anahtar tesliminde verecektim. Verdiğim paraya karşılık müteahhitten senet ve kendi aramızda yaptığımız adi sözleşmeyi aldım. Noterden sözleşme yapmadık. Ama inşaata başladıktan sonra müteahhit ortadan kayboldu. Ne yapmalıyım?
CEVAP: Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde sözleşmenin resmi şekilde yapılmasına gerek yok. Adi yazılı sözleşme yeterli ve geçerlidir. Ancak bu sözleşmeye istinaden tapu iptal ve tescil davası açabilmeniz için müteahhidin inşaatı bitirmiş, arsa sahibine karşı yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir. Aksi takdirde Tüketici Mahkemesi’nde sadece müteahhide karşı sözleşmenin feshi ve alacağınızın iadesi için dava açabilirsiniz. Bu tür sözleşmelerde muhakkak arasa sahibinin olmasında yarar vardır. O zaman arsa sahibi müteahhit ilişkisi tacir ilişkisine girer.
